Wat zijn cookies en waarom kan marketing niet zonder?
Google Analytics

Wat zijn cookies en waarom zijn ze voor marketing zo belangrijk?

Wat zijn cookies en waarom zijn ze voor marketing zo belangrijk?

Geschreven door
Frank Krepel

Bijgewerkt op
31 januari, 2024

Wat zijn cookies en wat doen ze?

Cookies zijn kleine bestandjes met unieke informatie om jouw computer of browser te kunnen herkennen. De cookie wordt op de harde schijf van je computer opgeslagen. Als je een website bezoekt, bewaart je browser de cookie op je computer. De volgende keer als je dezelfde website bezoekt, wordt jouw browser daardoor herkend.

Dit kleine cookiebestand op je computer bevat de naam van de website, een unieke identificatie waarmee jouw computer kan worden herkend en alle informatie die je al op de website hebt ingevoerd. Daarom heten ze tracking cookies. Een cookie zorgt er bijvoorbeeld voor dat:

  1. je login informatie (gebruikersnaam en wachtwoord) wordt bewaard
  2. producten in je winkelmandje worden onthouden
  3. de website niet opnieuw hoeft te worden geladen
  4. jouw websitebezoek kan worden gebruikt voor persoonlijke advertenties

In dit blog lees je alles over cookies wat je moet weten. Waarom ze zo belangrijk zijn voor marketing, hoe ze werken, wat de regels zijn en waarom er binnenkort een einde aan marketing cookies komt.

1. Wat zijn cookies en hoe werken ze?

Zodra je een website wil raadplegen, stuurt de browser van je computer een verzoek naar de webserver om de website te laden. De webserver stuurt vervolgens alle bestanden (zoals afbeeldingen, HTML, CSS en JavaScript) naar je computer inclusief de cookie(s). De cookie bevat een uniek ID waarmee jouw computer kan worden herkend. Op die manier weet de server informatie over je surfgedrag.

2. Welke verschillende soorten cookies zijn er?

Er zijn enorm veel cookies. Vanuit privacy overwegingen zijn deze in te delen in:

  • first party cookies
    • functionele cookies
    • analytische cookies
  • third party cookies

De afbeelding hierna maakt het verschil hopelijk wat duidelijker.

Verschil tussen first & third party cookies

3. Wat zijn first party cookies?

Een first party cookie is een klein bestand dat de website zelf op je computer zet. Deze cookies mag je plaatsen zonder dat degene die je site bezoekt toestemming geeft. Toestemming is dus niet nodig, maar je moet wel vermelden dat je ze plaatst. Deze cookies heten first party cookies. Er wordt onderscheid gemaakt tussen functionele cookies en analytische cookies.

4. Wat zijn functionele cookies?

Een functionele cookie ondersteunt je bij het gebruik van een site. Een functionele cookie slaat bijvoorbeeld je inloggegevens op en zorgt dat je ingelogd blijft. Ook kan de cookie onthouden welke producten je in een winkelmandje hebt geplaatst. Ook zorgt deze cookie ervoor dat je browser bepaalde onderdelen van een website niet opnieuw hoeft in te laden vanaf de webserver. Je browser weet dat deze nog in de cache van je computer zijn opgeslagen en de pagina laadt daardoor veel sneller.

5. Wat zijn analytische cookies?

Een analytische cookie helpt de website-eigenaar statistieken van de website bij te houden. Daarmee kan de website-eigenaar de website verbeteren. Met bijvoorbeeld Google Analytics kan jij je website analyseren. Het is toegestaan bepaalde cookies zonder toestemming te plaatsen, echter wel onder de voorwaarde dat je géén persoonlijke data deelt of gebruikt voor marketing doeleinden. Google analytics is onder voorwaarden een third party cookie die je zonder toestemming mag plaatsen. Hierna leg ik dat uit.

Ja en nee. Als je Google Analytics 4 (GA4) alleen gebruikt voor analytische doeleinden én je geen persoonlijke data (zoals het IP-adres van een gebruiker) uitwisselt, dan mag je GA4 zonder toestemming plaatsen. Zie hiervoor de website van de Autoriteit Persoonsgegevens. Om je IP-adressen te verbergen voor Google voeg je aan de tracking code { ‘anonymize_ip’: true } toe. Alhoewel dan geen toestemming is vereist, moet je wel altijd melden dat je GA4 cookies plaatst.

Gebruik je GA4 voor marketing doeleinden, dan mag je de cookie niet plaatsen zonder toestemming. Als je GA4 bijvoorbeeld koppelt aan je Google Ads account, dan gebruik je GA4 voor marketingdoeleinden. Je kan dan bezoekers van bepaalde pagina’s op je website nogmaals een advertentie tonen (remarketing). In dit geval moet je dus áltijd toestemming vragen voordat je de cookies plaats én voordat data wordt doorgestuurd naar Google Analytics.

7. Wat zijn third party cookies?

Deze cookies zijn tracking cookies en worden niet door de website zelf, maar door een derde partij op je computer geplaatst. Voorbeelden van andere partijen zijn sociale media platformen zoals Google, Facebook. LinkedIn en TikTok. Zo kunnen ze het surfgedrag volgen en de cookie zorgt ervoor dat persoonlijke informatie rechtstreeks bij deze partijen belandt. Dat doen ze om persoonlijke advertenties te kunnen plaatsen. Daarom moet je als website-eigenaar en adverteerder toestemming vragen voor het plaatsen van een cookie.

8. Hoe werkt marketing tracking?

Als de website tracking van andere websites bevat, maakt je browser contact met deze andere sites zoals Google, Facebook, TikTok. Van deze servers ontvang je een cookie met een uniek ID wat hen staat stelt je surfgedrag te volgen op deze en andere websites. Deze cookies heten third party cookies omdat de cookie van derde partijen afkomstig is.

Hoe werkt marketing tracking?

Het unieke ID zorgt er bijvoorbeeld voor dat als je een website A met schoenen hebt bezocht, je vervolgens op een andere site B wordt achtervolgd door advertenties voor schoenen. Elke adverteerder weet dat jij geïnteresseerd bent in schoenen.

Bepaalde tracking cookies verzamelen ook persoonlijke informatie zoals naam, telefoon en e-mailadres waarmee een Facebook of TikTok gebruiker geïdentificeerd kan worden. Dit stelt adverteerders in staat om een zeer gepersonaliseerde advertentie te tonen. Bijvoorbeeld een advertentie gericht op het afronden van je bestelling.

9. Cookies bekijken en verwijderen

Gebruik je Chrome als webbrowser dan kan klik je op het slotje links van de website die je bezoekt. Zo zie je welke cookies een site gebruikt. Als je bijvoorbeeld op de website WeerOnline bent, klik je op het slotje, vervolgens op ‘Cookies en sitegegevens’ en vervolgens op ‘Cookies en sitegegevens beheren’. Hier zie je dat de website maar liefst 53 tracking cookies gebruikt om persoonsgegevens over jou te verzamelen.

Cookies bekijken en verwijderen in chrome

Je kan elke cookie één voor één verwijderen door op het prullenbakje te klikken. Of je kan rechts bovenin je Chromebrowser op de drie bolletjes klikken, vervolgens naar ‘Instellingen’ en daarna naar ‘Privacy en beveiliging’. Hier kan je alle cookies en sitegegevens van je computer verwijderen. Voor elke browser is dit anders geregeld. Om cookies van Internet Explorer te verwijderen, selecteer je ‘Extra’, daarna ‘Beveiliging’ en vervolgens ‘Browsergegevens verwijderen’.

10. Hoe lang blijven cookies op je computer staan?

Hoe lang cookies op je computer opgeslagen blijven, hangt af van het soort cookies. Sommige cookies worden direct verwijderd als jij je browser afsluit. Voorbeelden zijn session cookies die onthouden welke onderdelen van een site al op je computer staan. Andere cookies kunnen jarenlang op je computer op je computer blijven staan als je ze niet verwijdert. Bijvoorbeeld cookies waarmee je inloggegevens worden opgeslagen.

11. Wat is de cookiewet (Telecommunicatiewet)?

De cookiewet houdt in dat elke website moet vermelden welke cookies het plaatst (cookiemelding). Van welk soort cookie je website ook gebruik maakt, je moet het altijd melden. Voor het plaatsen van functionele cookies en analytische cookies is geen toestemming vereist.

Voor het plaatsten van tracking cookies is wél altijd toestemming vereist. Daarom zie altijd die hinderlijke pop-up als je een bezoekt. De cookiewet is onderdeel van de telecommunicatiewet en onderdeel van de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) die per 25 mei 2018 is ingegaan. Het niet naleven van de cookiewet en het zonder toestemming plaatsen van tracking cookies kan een boete opleveren van maximaal € 450.000.

12. Cookieverklaring en Cookieconsent

Omdat vrijwel elke website gebruikmaakt van op zijn minst functionele cookies is een melding en cookieverklaring op elke website dus verplicht. Maakt jouw website ook gebruik van tracking cookies, dan moet je altijd toestemming krijgen om deze cookies te plaatsen. Voor zowel de melding als het verkrijgen van toestemming en beheren van cookies, wordt gebruik gemaakt van een cookiebanner. Vaak verschijnt er een apart scherm met de cookiemelding. In dit scherm kan je toestemming geven of weigeren.

Voorbeeld Cookiemelding

13. Waarom zijn tracking cookies belangrijk voor adverteerders?

Tracking cookies zijn enorm belangrijk om te kunnen adverteren. Als marketing cookies niet langer werken, heb je als adverteerder geen inzicht meer in het resultaat. Daarnaast zijn Facebook, Google en TikTok afhankelijk van marketing cookies. Zonder de informatie uit cookies werken hun algoritmes niet en kunnen zij minder goed de juiste persoon matchen voor jouw advertentie. Maar werkt tracking nog wel?

14. Komt er een einde aan marketing cookies?

Marketing tracking werkt steeds minder goed. In 2024 komt er waarschijnlijk zelfs een einde aan het cookietijdperk. Hoe zit dat?

In mei 2016 heeft de Europese Commissie nieuwe regels vastgesteld voor de bescherming van persoonsgegevens. Sindsdien is de wet gebruikt om de macht van grote techbedrijven als Apple, Amazon, Meta en  Google in te perken. Zo heeft Meta (Facebook) onlangs nog een enorme boete gekregen van 1,2 miljard euro omdat het zonder toestemming persoonsgegevens gebruikt voor het maken van persoonlijk advertenties. Landen als Oostenrijk en Noorwegen hebben het gebruik van Google Analytics min of meer verboden en Italië heeft TikTok onlangs nog verboden voor kinderen.

Om het risico op grote boetes te ontlopen, heeft Apple in mei 2021 als één van de eerste techbedrijven tracking prevention geïntroduceerd. Daarmee worden geen tracking cookies meer geplaatst tenzij de gebruiker expliciet toestemming geeft. Apple heeft inmiddels navolging gekregen van Internet Explorer en bijvoorbeeld Firefox. Dit zorgt er nu al voor dat ongeveer 38% van het internetverkeer niet meer getrackt kan worden. Marktleider Chrome heeft aangekondigd medio 2024 te stoppen met het plaatsen van tracking cookies. Daarmee kan je wel stellen dat marketing tracking zoals we dat nu kennen volledig aan zijn einde komt.

Maar als marketing tracking zo belangrijk is voor adverteerders, wat dan?

Hoe werkt server side tracking?

Server side tagging als alternatief voor cookies

Server side tagging is veel adverteerders nog onbekend, maar is hét alternatief voor cookies. Met deze oplossing stuurt de browser geen data meer rechtstreeks naar derde partijen, maar alleen naar je eigen server. In afbeelding hiervoor zie je dat de browser alle files download van www.jouwdomein.nl. De browser stuurt geen data meer naar derde partijen, maar alleen naar de eigen server op tagserver.jouwdomein.nl. Op deze tagserver verzamel je alla tracking data en beslis je zelf welke data je geanonimiseerd doorstuurt naar de marketingplatformen als Google, Facebook en TikTok.

Zo verandert third party tracking in first party tracking wat in alle browsers blijft toegestaan én niet wordt geblokkeerd door adblockers. Omdat je geen persoonlijke informatie meer doorstuurt aan derde partijen, voldoe je bovendien volledig aan de AVG én krijg je weer 100% inzicht in de resultaten van je campagnes. Server side tagging maakt tracking cookies daarom volledig overbodig en is hét antwoord op het cookieloze tijdperk

Cookiescan: Laat je website gratis checken!

Op de vraag ‘Wat zijn cookies’ heb je nu vast en zeker voldoende informatie. Maar weet je niet welke cookies je gebruikt? Of waar en welke informatie je moet vermelden over cookies op je website? Welke cookiebanner je het beste kunt gebruiken en of deze wel goed werkt? Of hoe je conform de cookiewet wel persoonlijke advertenties kunt blijven maken? Hoe je gebruik kunt maken van server side tagging? Laat je gegevens achter en je ontvangt van ons vrijblijvend een volledige en complete cookiescan en advies.

Vrijblijvende Cookie Scan

Wil je weten of je volledig voldoet aan de AVG? Of heb je hulp nodig bij het instellen van de cookiebanner op je website? Mischien wil je gebruik maken van server side tagging, maar weet je niet hoe? Laat je gegevens achter en je ontvangt van ons vrijblijvend advies.

ik heb interesse

Gerelateerde artikelen

  • header blog social media trends 2024
    Content Marketing, Social Media
    De 7 belangrijkste social media trends van 2024
  • De 17 belangrijkste webdesign trends van 2024
    webdesign
    De 17 belangrijkste webdesign trends van 2024
  • De beste ai tools
    Content Marketing, Online Marketing
    De 10 beste AI tools voor marketing [2024]
  • 7 eenvoudige stappen om de gebruiksvriendelijkheid van je website te verbeteren
    Content Marketing, Conversie Optimalisatie, webdesign
    7 eenvoudige stappen om de gebruiksvriendelijkheid van je website te verbeteren